In 2019 nam ik het besluit “ik koop een extreme groothoek”. Nu ben ik niet iemand die impulsief even een investering doet. Ervaringen uit het verleden hebben me wijzer gemaakt, niet erg veel maar toch. Dus na veel ‘extreme wide angle’ reviews te hebben gelezen, besloot ik voor de Laowa 12mm f2.8 Zero Distortion te gaan.
De review
Voordat je verder gaat met lezen geef ik graag een waarschuwing mee. Dit is geen gewone review. Wie “Review Laowa 12mm f2.8 Zero D” bij Google intypt kan kiezen uit tal van reviews die alle technische aspecten haarfijn fileren. Aan het einde van die reviews weet je alle ‘ins en outs’ en meestal blijf je als lezer ook nog twijfelend achter omdat er altijd nadelen aan een apparaat of product kleven. In dit geval is dat een lens. Door de bomen zie je al snel het bos niet meer. En laat dat nu net de reden zijn voor de aanschaf van een extreme groothoek, de bomen in het bos. Dus laat ik de meeste technische gegevens achterwege en ga dieper in op de fun van een extreme groothoek.
De afweging
Waarom zou iemand toch zo graag een lens hebben waarbij je al heel snel je eigen voeten op de foto hebt staan? Twaalf millimeter is immers buitengewoon wijd. Die bomen van zojuist zet ik heel graag op de foto. Steeds vaker kom ik een hele interessante boom tegen waarbij mijn grootste groothoek van 16mm niet toereikend is om de gehele boom beet te pakken. “Dan zet je toch een paar stappen achteruit”, hoor ik al iemand vanuit het publiek roepen. “Echt waar?”, dat ik daar niet zelf op ben gekomen. Natuurlijk kan dat prima, maar dan ga ik het gevoel missen dat de boom me omarmt. Het vervreemdende effect van een boom die zich fotografisch om me heen plooit. Dat is precies het effect dat een extreme groothoek voor je kan creëren en dat is waar ik naar op zoek ging.
Waarom de Laowa 12mm?
Oké, ik heb besloten voor een extreme groothoek. Nu komt het erop neer om de juiste keuze te maken.
Mijn eisen op papier zetten was een excursie op zich. Maar hoe langer en meer ik las over allerlei voor- en nadelen van de diverse extreme groothoeken des te duidelijker ging zich een soort van wensenlijstje aftekenen. Ik had geen idee of dat ook allemaal in een lens samen te vatten was.
- Geschikt voor Full frame.
- Nikon F vatting.
- Overal scherp (duh).
- Acceptabele prijs.
- Geschikt voor 100mm filters.
- Gewicht. Mijn tas is al zwaar genoeg.
- Lichtsterk, minimaal f2.8.
- Weinig vertekening (ook gelet op de verste hoeken vanwege nachtfotografie).
De laatste 2 redenen hebben weinig met bomen van doen. Met een aanstaande reis naar Noorwegen in gedachten zag ik het noorderlicht plus duizenden sterren op de sensor verschijnen. Dat is ook waarom de lens lichtsterk moest zijn.
Alle alternatieven op een rij gezet vielen de overige kandidaten een voor een af omdat ze niet aan alle wensen konden voldoen. Een van de belangrijkste kenmerken aan de Laowa 12mm is dat het een volledige manuele lens is. Daar zullen een hoop fotografen op af kunnen knappen. Omdat ik bij landschapsfotografie toch al volledig manueel werk is dat voor mij totaal geen deal breaker. Zo kwam het dat de Laowa als enige kandidaat aan alle wensen voldeed en werd tot aanschaf overgegaan.
Het veld in
Al snel na de aanschaf moest ik in het westen van het land zijn. Met de wekker op de stand ‘heel erg vroeg’ was het plan gevat om de molens bij Kinderdijk tijdens zonsopkomst te fotograferen. Een onderwerp buiten mijn normale natuurlijke werkgebied maar erg geschikt om de lens zijn eerste krachtproef te laten ondergaan. Eerlijk gezegd was het meer een krachtproef voor mezelf om te leren werken met zo’n grote beeldhoek. De al brede vaart bij Kinderdijk werd door de groothoek een joekel van een plas waar de wolkenlucht heerlijk in reflecteerde. Precies zo’n kenmerk waar ik meteen vrolijk van werd.
Perspectief vertekening
Wanneer je een lens naar boven of beneden richt, ontstaat er perspectief vertekening. Lijnen lopen niet meer verticaal maar trekken naar het midden van het beeld of lopen juist uit de foto. Een groothoek versterkt dat effect tot in het extreme. Iets om van te houden of te verafschuwen. Kies maar. Niet alle composities kunnen dit goed hebben. Toch vind ik het zeker bijdragen aan de charme van extreme groothoek. Voor de duidelijkheid, deze perspectief vertekening staat los van de ‘zero distortion’ die Laowa aangeeft. Je zal naar een tilt-shift lens moeten overstappen wil je deze eigenschap tegengaan.
Voordelen
· Alles werkt soepeltjes.
· Geen vertekening, zoals geadverteerd.
· Hij is lekker klein (maar zeker geen lichtgewicht).
· Volledig van metaal, inclusief lenskap. Dus erg robuust.
· Geschikt voor 100mm ND filters, mits de bijbehorende filterhouder of adapter wordt aangeschaft.
· Weinig chromatische abberatie.
· Speciaal glascoating tegen water en stof, dus ook eenvoudig te reinigen.
· Je kan al scherp stellen op 18 cm van de sensor. Dat is ongeveer 10 cm voor de lens!
Anderdelen
Behalve voordelen heeft de lens ook eigenschappen die niet iedereen op prijs zal stellen. Persoonlijk vind ik dat het niet allemaal nadelen zijn. Vandaar de categorie ‘Anderdelen’.
· Zeker niet goedkoop maar ook niet heel erg duur voor zo’n kwaliteitslens.
· Volledig manuele lens.
· Gevoelig voor flare, maar dit is vrij normaal voor zo’n groothoek.
· Achteraf is er geen Exif beschikbaar, dus in Lightroom zijn de opname gegevens niet terug te vinden.
· Lenskap volledig aandraaien anders komt deze in beeld als een vreemd soort vignettering. Dus gewoon goed oplettten.
Verdomd toegangelijk verhaal met mooie foto’s die je verhaal versterken
Mooi artikel. Toch heb ik altijd vignettering bij gebruik van mijn filters. Ik heb de speciale Nisi filterhouder. Dit betekent voor mij vaak dat ik de lens alleen zonder filters gebruik omdat ik anders moet bijsnijden en zo alsnog het voordeel van de extreme groothoek kwijt ben.
leuk stukje. Mooie lens ook. Mooie platen